“hello anak kamusta ka dyan? ok k pa ba dyan sa bahay?”
“Ayos naman po ma, medyo bored nga lang.”
“eh bakit hindi ka muna umuwi sa lola mo, alam mo namang wala syang kasama doon at matagal ka na din nun gustong makita, at nang may bago bago ka naman makita hindi yung nabuburo ka lang dyan sa bahay.”
Ang totoo nyan sumagi na rin sa isip ko ang umuwi sa probinsya namin sa bicol,dahil noong bata pako ay madalas ako mag bakasyon doon pero nang tumuntong nako sa college ay hindi nako naka uwi doon kahit nung nawala ang lolo ko ay hindi ako naka uwi kahit natapat pa ito sa bakasyon dahil nag summer class ako,eh kaso lang kung boring dito mas lalo na siguro doon dahil halos liblib na ang lugar namen, malayo layo pa ito sa bayan at napapaligiran pa ng bukid at mangilan ngilan lang din ang mga kapitbahay ni lola ni wala akong kasing edad ko doon na maka jamming ko manlang pero dahil masunurin akong bata at mahal ko si ermats ay nakumbinsi nya din akong umuwi sa probinsya.
Kinabukasan ay nagpadala agad sya ng budget para sa pag uwi ko sa bicol, di na masama ang halaga kaya pag kakuha ko nito ay dumeretso na agad ako sa bus station para magpa reserve ng ticket buti na lang at may bakante pa, sa isang araw na ang byahe ko kya namili nako ng babaunin ko at mangilan ngilang pasalubong para sa lola ko na karamihan ay damit at pagkain para sa kanya, naisip ko tuloy matagal tagal ko na din hindi nakikita ang lola ko dahil sya lang ang naka gisnan kong lola, sa tuwing uuwi kasi kami doon ni mama todo alaga dya sa akin nag iisang apo lang kasi nila ako, na alala ko noon tuwing umaga pinapa inom nya ako ng gatas na galing pa sa kalabaw at tuwung maglalaba sila ni mama sa ilog ay sya pa mismo nagpapaligo sa akin doon, kaya sa tingin ko hindi a rin masama bumisita at samahan ko ang nag iisa kong lola dahil hindi ko din naman nakilala ang lola ko sa father side ni kahit tatay ko nga hindi ko pa nakilala dahil ang kwento ni ermats pinagbubuntis pa lang nya ako iniwan na sya ni erpats kaya kahit ako nawalan na ng interes sa pagkilala sa kanya.
Na-ihanda ko na ang lahat ng dadalhin ko mas marami nga lang talaga ang pasalubong at babaunin ko dahil mahaba haba rin ang byahe papunta samin na halos 11 hours din.
Dumating ang araw ng pag alis ko, asusual siksikan sa terminal mabuti na lang at naka reserve ako ng upuan,5 pm ang alis ng bus sakto naman ang dating ko sa terminal dahil kaka pila pa lang bus na sasakyan ko at sa backseat ang nakuha ko, ayos na rin dahil pwede ko isiksik sa likod nito yung iba ko pang gamit kesa naman ilagay ko pa sa compartment ng bus, mabilis din naman napuno ang bus kaya agad agad ay naka alis na kami, smooth naman ang byahe kaya sa tingin ko maaga aga ako makakarating doon kaya napag pasyahan ko munang matulog, paminsan minsan nagigising ako dahil sa mga stop over ito yung oras mo para jumingle, kumain o mag yosi pagtapos larga ulit.
Mag aala-sais na ng umaga ng makarating ako sa bayan, mula dito ay sasakay pako ng tricycle ng 30 minutes din at maglalakad pa ng kaonti papunta mismo bukid na kinatitirikan ng bahay ng lola ko. Buti na lang walang gaanong nagbago sa mga tanawin at kabisado ko pa ang pasikot sikot kaya hindi ako naligaw, at pagdating mismo sa bungad ng bakuran namin doon nakita ko ang isang babaeng nagwawalis sa tapat bahay, naka puting daster na manipis at nakatapis ng tuwalya sa kanyang bewang, halos bumabakat ang katawan nito sa nipis ng kanyang suot, nang lumingon ito sa kinaroroonan ko.
“Lola!?” pasigaw kong nasambit ng makita ko sya.
Ang lola ko nga, parang halos wala siyang pinag bago sa edad nyang 59, kung ano pa rin yung na alala ko sa kanya nung kabataan ko ganun pa din.
Maliit lang si lola halos 5’0 lng sya pero ang mapapansin mo agad sa kanya ay ang kanyang dibdib, malaki eto para sa taas nya pero dahil sa suot nya at dahil sa sikat ng araw at nipis ng suot nya aninag na aninag mo ang suso nya, talagang ugali na nya ang hindi pag suot ng bra noon pa man, medyo nagka laman laman nga lang at may kaunting puti na sa buhok pero ang kanyang kutis hindi mo aakalaing sa probinsya na sya tumanda, maputi sya para sa isang taga probinsya masasabi kong ang hot pa rin tignan ni lola.
“Marco!? ikaw na ba yan apo?”(marco kasi ang palayaw ko) may halong pagka bigla at pagkasabik ang pagka bigkas nya at dali dali syang lumapit sa akin.
“Opo la ako nga, long time no see po, nagulat ba kayo? hehe?”
“Oo naman.” sabay yakap sa akin.
“hindi ka manlang nagpa sabi na uuwi ka, edi sana nasundo kita doon sa bayan! Nung huling tawag mo sa akin ang sabi mo lang pasado lahat ng grado mo, kaya inasahan kong sasabihin mo na uuwi ka dito ay kaso hindi.”
“Eh la sorpresa nga diba? tska para malaman ko kung kabisado ko pa pasikot sikot dito sa atin, buti na lang hindi ako naligaw. hehe”
“Ay ikaw talagang bata ka, ay sige tara na sa loob at mapag handa kita ng almusal buti na lang at nagbigay ng gatas ng kalabaw si Temyong kanina lang, alam ko paborito mo ito noon.”
“Opo naman la, na miss ko rin yun pati yung kesong puti a ginagawa nyo po noon.” habang papasok kami sa loob bahay niya.
Pagpasok ko sa bahay halos walang pinag bago ito pa rin yung inuuwian namin dati, isang maliit na kubo na may 2 kwarto at yung kusina sa likod bahay, yung banyo naman naka pwesto sa likod sa bahay kung saan malapit ang balon.
“Iho dito ka na magpahinga sa dati nyong kwarto ni nanay mo.”
Pagpasok ko sa kwarto ganun pa rin ang itsura, nawala nga lang yung dating papag na hinihigaan namin ni nanay.
“Ah lola asan na po yung dating papag?”
“Ay yun? nabulok na yung mga kahoy kaya pina sibak ko na kay Temyong at para ma ipanggatong manlang, pag pasensyahan mo na lang muna ang banig at pag punta ko ng bayan ay ipagawa kita kahit yung maliit lamang.”
“Wag na la, ayos nako sa banig samahan nyo na lng ng kulambo para hindi malamok.”
“ay ganun ba? ikaw ang bahala, sige mag ayos ka na muna ng gamit mo at magbihis pagtapos mo dumeretso ka na sa kusina para mag almusal ha.”
“Sige po la, salamat.”
Habang nililigpit ko ang mga damit ko sa cabinet hiniwalay ko na rin yung mga pasalubong ko para kay lola, pagkatapos ko magbihis ay tumungo nako sa kusina dala ang mga pasalubong ko sa kanya.
Pagdating ko sa kusina nakahanda na ang tinapay at kesong puti, andun din yung paborito kong gatas ng kalabaw, si lola naman ay nakatuwad na nagsasalok ng tubig para panghugas sa lababo.
Grabe iba pa rin talaga katawan ni lola napaka kinis, ang pwet nya mabilog pa rin at sa pwesto nyang yoon ay na-aaninag ko ang kanyang utong sa gilid ng kanyang daster na kulay brown medyo law law na eto pero talagang malaki, maalaga pa rin sya sa katawan kahit may edad na, di ko alam pero para bang may iba akong nararamdaman nang makita ko sya sa pwesto nyang yun, kaya ibinaling ko na lang ang isip ko, tinawag ko na lang sya para ibigay ang mga pasalubong ko.
“La may pasalubong pala ako para sa’yo.”
“Naku naman nag abala ka pa, ano ba mga ito?” habang hinahalungkat nya ang mga ito.
“Mga damit lang po la tska konting pagkain, di ko lang po sigurado kung magkakasya sa inyo, hindi ko na po kasi alam sukat ng katawan nyo eh.” habang naka upo nako sa lamesa at nag lalagay ng keso sa tinapay.
“Magkakasya parin eto, kaunti lng naman ang dinagdag ng timbang ko.”
Tuwang tuwa ang lola ko habang sinusukat sa katawan nya ang mga damit na pasalubong ko. Halos puro daster din ang binili ko para sa kanya dahil alam ko yun talaga ang paborito nya isuot.
“Salamat apo, mapapalitan na din yung mga luma kong daster dyan, puro maninipis na sa kakasuot.”
“Wala pong anuman yun la buti nagustuhan nyo, tara ho sabayan nyo na muna ako dito.”
“Sige na kumain ka lang dyan at iaayos ko lang itong mga pasalubong mong pagkain at itatago ko muna itong mga damit sa cabinet ko, tawagin mo na lang ako pag tapos ka na kumain nang ma iligpit ko yan.”
“Sige ho la.” sagot ko naman habang papasok sya sa kwarto nya.
Pagdating nya sa kusina tapos nako kumain at inililigpit ko na ang pinag kainan ko.
“O iho sabi ko tawagin mo ako pag tapos ka na dyan at ako na ang magliligpit nyan.”
“ako na la kaya ko naman po, kayo kung may iba pa kayong gagawin.”
“sigurado ka dyan? ay sige at ako’y maliligo muna nang ma preskuhan.”
Bumalik si lola sa kwarto para kunin ang tuwalya nya at nagtungo na sa balon para magsalok ng pangligo, sakto naman na kakatapos ko lang mag hugas at magligpit ng kinainan ko. Lumabas muna ako sa likod bahay para pagmasdan ang bukid na nakapaligid dito, napaka lawak at napaka presko sa pakiramdam ng hangin na tumatama sa katawan ko, medyo mataas na ang sikat ng araw pero malilim naman dahil sa mga puno na nakapalibot sa bahay ni lola.
Nang mapansin ko si lola na nagsasalok ng tubig galing sa balon ay agad ko syang tinungo para tulungan.
“La tulungan ko na po kayo dyan.”
“Huwag na iho at baka mabasa ka pa.”
“Di yan la, tska para ma experience ko yung pag salok sa balon, dati kasi ayaw nyo ko palapitin dito dahil sabi nyo may nangunguha ng bata.”
“Ay bahala kang bata ka, ayan oh, tska tinatakot ka lamang namin noon para hindi ka maaksidente dyan.”
habang inaabot sakin ang maliit na bucket na may mahabang lubid na panalok ng tubig at isasalin sa malaking timba na isasalin naman sa malaking drum sa banyo hanggang mapuno.
“La puno na po yung drum pwede na kayo maligo.” sambit ko sa kanya.
“sige, ikaw naman mag pahinga ka na muna malamang pagod ka sa byahe.”
Ayos lang ako la, puro tulog lang din ginawa ko sa bus kaya marami akong energy. hehe.”
Hanggang sa tumunog ang cp ko na naiwan sa kwarto, nang papunta ako para kunin ang cp ko siya namang pasok ni lola sa banyo para maligo. Nang tignan ko ang cp ko lowbat na pala ito, nakalimutan ko pala itong icharge bago ako umalis sa bahay, binabad ko pa naman sa pag soundtrip habang nasa byahe.
“Sayang mag seselfie pa naman ako sa bukid, di bale mamaya na lang kapag na full charge na.”
At naghanap muna ako ng outlet para icharge ang cp ko. Nang naka charge na ung cp saka naman ako lumabas sa bakuran ng bahay, ma-aliwalas din kaya lang nasa likod na bahagi lang ang bukid, tanaw ko kung saan ako dumaan kanina papunta dito, at sa kanang bahagi ko may mangilan ngilang bahay na nakatirik na ilang metro ang layo, hindi ko lang alam kung sino sino na ang nakatira rito. Naisipan kong ikutin ang bahay, puro puno pa rin ang nakapalibot dito, may puno ng manga, saging, bayabas at ang sikat sa bicol ang pili. Habang nag-iikot ako sa bahay nakarating ulit ako sa likod bahay kung nasaan ang banyo, nang mapalingon ako dito nagulat ako dahil nakita ko mismo si lola na naka hubad at naliligo pa rin at hindi manlang naglagay ng harang sa banyo, dahil ang alam ko wala itong talagang pintuan pero may plywood na nakatabi sa pader na syang ihaharang mo na magsisilbi nitong pintuan.
Napako ako sa kina ka-tayuan ko at kumakabog ang dibdib ko sa aking nasasaksihan, malapi…