Ako si Imay. Nag bulag ang akong Tatay ug Nanay sa gamay pa ako ug sa akong Lolo ug Lola ako nagdako. Ang akong Lolo ug Lola mga saop ug nagbantay sa kalubian sa among amo. Didto sa among binantayan nga yuta nagtukod ug gamay nga payag arun among kapoy-an. Dili kaayo layo sa dagat ang among gipuy-an ug kung walay trabaho sa kalubian ang akong Lolo, muadto siya sa dagat arun mangisda. Si Lola ang mag suroy sa mga isda nga kuha ni Lolo arun ibaligya sa mga silingan. Kung muadto si Lolo sa dagat, ako ang musugat kaniya sa iyang pagpa-uli arun mutabang pag dala sa iyang mga gamit balik sa balay. Human ug paniudto, samtang si Lola maghimudlay ug matulog, muadto na dayon ako sa dagat arun paghulat sa pagpauli ni Lolo.
Usa ka adlaw niana, samtang mibaktas ako sa gamay nga dalan paingon sa baybay, mibati ako ka kaihion busa midagan ako padulong sa kasagingan nga gilibutan usab sa daghang sagbut ug bayabas arun mangihi. Sa likod sa pun-ot sa mga saging, midali ako pagpaubos sa akong panti ung mipungko arun ipagawas ang ihi nga gusto nga kaayong mubuto sa akong pantog. Lami kaayo ang akong gibati samtang mibuhagay ang daghan kaayong tubig gawas sa akong bilahan.
Dugay ako nga mitindog kay gusto ako nga mahurot gayud ang tanan nga tubig sulod sa akong pantog. Sa dihang mihana na ako pag tindog, kalit nga adunay misitsit ug sa akong dakong kakurat didto mipungko sa pun-ot sa mga bayabas si Andoy. Ang akong amigo nga kanunay nakong kauban sa pagpangaligo sa dagat. Mikamang siya paingon kanako.
“Hoy nag-unsa ka man diha, nangutana ko kaniya. Wala kaayo ako naulaw tungod kay sige naman kaming magka-uban ug usahay magdungan man gali kami ug panigihi bisan ug dili kami magti nan- away tungod kay wala man kami mga malisya sa ingun niini nga buhat.
“Nanguha ko ug bayabas danha, Daghan kaayon hinog, ug mihikap sa iyang bulsa nga puno sa hinog nga mga bayabas,” tubag ni Andoy.
Mutindog na unta ako ug mubira sa akong panti pataas dihang kalit nga gihawian ni Andoy ang akong Kamot ug mihunghung, “May, patan-awa sa ko sa imung bilat be.” Miingon siya.
“Hala, uy, ” mikalit ako ug kaulaw sa gisulte ni Andoy. Wala ako magdahum nga maghuna huna siya ug ingon niana. “Bastos nimu Andoy oy.”
“Sige na May, patan-awa lage ko, dali ra lage kaayo.” Tungod sa akong kataranta wala ako makasagang dihang gihubo ni Andoy ang akong panti ug gipatindog arun ipasanddig sa punuan sa saging. Labong kaayo ang kasagbutan ug walay makakita kanamo didto.
Dihang nakasandig na ako sa saging, milingkod siya sa akong atubangan ug gibika ni Andoy ang akong mga tiil dayun ug bulikat sa akong bilat. Iyang gipalatay latay ang iyang tudlo sa liki sa akong bilat murag adunay siya gipangitata. Pula kaayo ang iyang nawong samtang iyang gihilam ang akong bilat.
Mitindog siya pagkalit ug mihunghung, “May tan-awa pud ang ako-a o.” Nilingiw ako apan ako rapod gibalik ang akong panan-aw sa ubos kay gipaubos naman dayun ni Andoy ang iyang short pants ug akong nakita ang iyang lagay nga barug kaayo ug sa akong tan-aw gahi kini pag ayo.
Naa na diay gagmay nga mga buhok nga misugod nga pag itum itum sa iyang pundiyuhan. Nagsugod na diay si Andoy pagtubu-an ug bolbol.
“Hawiri gali May, di ba gahi kaayo.” Gikuha ni Andoy ang akong kamot ug iyang gidala paingun sa iyang lagay. Gahi kaayo ug init kaayo ang iyang uten nga akong nahawiran. Gilabnit nako ang akong kamot ug miingon ko nga muadto na kami sa dagat.
“Unya na, May… miingon si Andoy. “Iyot sa ta be.”
“Dili ko oy…” Kasab-an jud ko ni Lola ug Lolo kung mahibal-an ta ani.” Tubag nako ni Andoy.
“Dali ra lage ta, dili pud ta mahibal-an kung dili ta magsaba nila” hunghong ni Andoy.
“Dili lage ko Doy, mahadlok lage ko.” Balibad nako ni Andoy.
“Sige na lage May,” Pamugos ni Andoy. “Dali ra lagi ta kaayo.” “Dili lage ta mahibal-an.” Pamugos ni Andoy. Luoy kaayo ang iyang nawong nga mihangyo dala pamugos.
“Dili man ko kahibalo unsa…