Iyan ang nasa isip ni Wanjo habang tinutulungan ang mga nakababatang kapatid na pumasok sa kanilang bahay. Galing eskwela ang mga ito at kakauwi lang kasama ang kapitbahay na si Ate Baby. Pagkababa ng mga ito sa sinakyang tricycle ay masayang ibinalita sa kanya ni Marj na simula na ang bakasyon ng mga ito.
Naalala niya ang usapan ng mga magulang kamakailan lang tungkol sa pagpunta nila sa probinsya ng Quezon sa oras na sumapit ang bakasyon ng mga kapatid.
Matutuloy pa kaya? Babanggitin ko ulit mamaya kela Inay
Nauna niyang pinagbihis sa kwarto ang dalawang bata habang siya ay dumiretso sa kusina upang ipaghanda ng meryenda ang mga ito. Saktong-sakto ang dating nila dahil kakagaling lang niya ng palengke at binigyan siya ng pera ng kanyang Inay kaya naman naisipan niyang bumili ng kakanin at pansit para may maiuwi sa kanilang bahay.
“Marj! Benji! bilisan nyo magbihis at magmemeryenda na tayo!” inilapag niya ang biniling dinagto at pansit hab-hab. Mainit-init pa ang mga ito kaya’t tiyak na matatakam ang dalawang bata lalo na’t paborito ng kanilang bunso ang kakanin.
Naghahanda siya ng lemonada para sa panulak nang nagtatawanan na pumasok si Marj at Benji sa kusina. Sinulyapan niya ang mga ito at binigyan ng tig-isang baso na may lamang inumin.
“San galing tong pansit kuya?” ani Marj habang kumukuha ng parte nito sa plato.
“Binili ko kanina, ginamit ko yung perang bigay ni Inay” inasikaso niya si Benji sa pagkain nito. Paminsan-minsan kasi’y makalat ito kumain. Ngumiti naman ang bunsong kapatid sa kanya at sinubuan rin siya ng kakanin.
“Di ba sabi ni Tatay pag bakasyon na ay pupunta raw tayo sa Quezon?” kahit may laman ang bibig ay nakuha pa rin ni Marj na magtanong sa kanyang kuya.
“Oo nga, pero itatanong ko pa sa kanila ang tungkol don” sagot naman ni Wanjo dito.
Napalabi ang siyam na taong gulang na babae sa sinagot niya. “hmp! sana matuloy tayo. para makagala naman tayo sa ibang lugar”
Napatawa ng mahina si Wanjo at pinisil ng mahina ang pisngi ni Marj “Oo na, tumutupad naman lagi sila Inay sa pangako nila”
Nakuntento ito sa sinabi niya at pinagpatuloy na ang pagkain. Sa kalagitnaan ng kanilang meryenda ay napatingin ito sa kanya, partikular sa bandang leeg niya. Napansin ni Wanjo ang pagtitig at pagkunot ng noo ng kapatid doon.
“Oh? Bakit?” pagpuna niya rito.
“Kuya ano yung mga pula sa leeg mo?” muling tanong nito sa kanya.
Napatanga si Wanjo sa tanong ng kapatid. Umusbong ang munting kaba sa dibdibd.
“H-ha?”
“Ayan oh” at tinuro pa ni Marj ang mapupulang marka na nasa leeg ng kanyang kuya.
Hinawakan ni Wanjo ang sariling leeg, animo iniiwas ito sa kapatid at dali-daling tumayo upang sipatin ang sarili sa salamin na nakadikit sa kanilang sala.
Nang makita ang sarili ay ganon na lamang ang panlalaki ng kanyang mga mata. Mapupulang marka na kung bibilangin niya ay lalampas ng lima ang nasa kanyang leeg.
Tama nga ang kanyang naiisip kanina. Nag-iwan ng mga marka ang kanyang Itay mula sa marahas na paghalik at pagkagat nito sa leeg niya.
Di talaga nakikinig sa akin si Itay!
Tanda pa niya noong araw na muli silang nagniig ng ama ay pinalalahanan niya itong wag masyadong dahasan ang paghalik sa kanyang leeg dahil baka mag-iwan ito ng marka ngunit hindi pa rin pala nito sinunod ang sinabi niya.
Di ko alam kung napansin na ba ito ni Inay, pero paano ko ipapaliwanag kay Marj?
Napabuntung-hininga na lang si Wanjo. Gagawa na lang siya ng palusot kung sakaling mag-usisa pa si Marj. Dahil bata pa naman ito ay paniguradong mawawala rin sa isip nito ang pulang marka sa leeg niya.
Naiiling na bumalik siya sa kusina at tinabihan ang dalawang kapatid. Patuloy pa rin ang mga ito sa pag-kain.
“Bakit ka umalis kuya?” muli na namang tanong ni Marj. Gusto ni Wanjong ipaikot ang mga mata niya dahil sa pagiging mausisa ng kapatid na babae.
Napakadaldal at masyadong matanong
“Wala, ubusin nyo na yan at matulog kayo pagkatapos, para naman lumaki kayo agad” pag-iiba niya ng usapan at iniwasang sagutin ang tanong nito.
“Malaki na kami kuya, di ba Benji?” sagot nito sabay baling sa bunsong lalaki na tahimik na nakaupo. Sumang-ayon naman ito na lalong nagpalaki sa ngisi ni Marj.
“Sige, pag di kayo natulog sasabihin ko kay Itay na hindi na tayo tutuloy sa Quezon, dito lang tayo sa bahay buong bakasyon, gusto nyo yon?” pananakot niya sa mga ito.
Nawala ang ngiti sa bibig ng batang babae. Humaba ang nguso nito na tila hindi nagustuhan ang kanya sinabi. “Maglalaro lang naman kami saglit sa labas eh” bumubulong na sabi nito.
“Marj wag nang makulit” pinanlakihan niya ito ng mata. Ganun kasi ang ginagawa ng Inay niya kapag nagigiging pasaway ang mga ito. “Bukas na lang kayo maglaro, kakagaling nyo lang sa paaralan kaya magpahinga muna kayo”
“Hmp” natahimik na ito. Mabilis na inubos ang pagkain at hinikit ang bunsong si Benji palabas sa kusina. Napatanga na lamang siya dahil hindi pa tapos sa pagkain ang kanilang bunso.
“BLEH!”
“Hoy-!” hindi na naituloy ni Wanjo ang pagsaway dito dahil agad na ang mga itong pumasok sa loob ng kwarto at malakas na isinarado ang pinto.
Napakasutil na bata
***
“Wanjo, sumama ka sa akin bukas sa palengke”
Napasulyap si Wanjo sa likuran niya nang marinig ang boses ng kanyang Ina. Kakatapos lang nilang maghapunan at tumutulong siya dito sa pagliligpit ng mga maruruming pinggan.
“Sige po ‘nay” aniya habang pinupunasan ang lamesa.
“Pupuntahan rin natin si Mareng Esmie, manghihiram ako ng malaking bag”
“Ho? Para po saan Inay?” nagtatakang tanong niya.
Inilapag ni Nympha sa lababo ang mga platong hawak bago sagutin ang anak “eh di’ba bakasyon na ng mga bata, napag-usapan naman natin noon na doon kayo sa Quezon magbabakasyon sa bahay ng Tiyo Hernan mo”
Napa ‘O’ ang bibig ng binatilyo. Iyon nga rin ang gustong itanong niya sa Ina, kung matutuloy pa ang planong pagpunta sa ibang lugar kaya’t labis siyang natuwa nang kumpirmahin nito mismo ang plano.
“Kaya ako manghihiram ke Esmie eh walang paglalagyan ng mga gamit ninyo. Biruin mo ba namang halos isang buwan kayong mawawala kaya’t dapat lang na maraming damit kayong dala” dagdag pa nito.
“Sige po, gigising na lang po ako ng maagap bukas” pagpayag niya sa suhestyon ni Nympha.
“Osya, ako na dyan. Puntahan mo na lang sila Benji at baka naglilikot na naman, baka pagpawisan ulit naku”pagtataboy ni Nympha sa anak. Pumalit siya sa pwesto nito sa lababo at pinabalik na ito sa salas ng bahay.
Hindi na sumagot si Wanjo, bagkus ay hinugasan na lang ang mabulang kamay at pumasok na sa kanilang kwarto. Naabutan niya si Benji na abala sa pagkukulay sa librong nakalatag sa kama habang naglalaro naman ng manika si Marj.
“Buti naman di kayo naglilikot ngayon” aniya at umupo sa kama nilang magkakapatid.
Tiningnan lang siya ni Marj ng matiim. Hindi niya mawari kung ano na namang kasutilan ang gagawin nito kaya naman balak niyang sabihin ang magandang balita na kanina pa nito hinihintay. Tiyak niyang matutuwa ito.
“Oh wag ka nang magmukmok dyan, may ibinalita pa naman sa Inay sa atin” pagpaparinig niya dito. Imbes na si Marj ang mag-angat ng tingin ay si Benji ang pumansin sa sinabi niya.
“Ano yun kuya?” saglit itong tumigil sa pagkukulay.
“Tuloy na ang pagpunta natin sa Quezon” nakangiting sambit niya sa mga ito. Dahil sa sinabi ay mabilis na lumingon sa kanya ang kapatid na si Marj. Lumaki naman ang ngiti ni Benji sa narinig.
“Talaga? Yehey!” sabay na nagalak ang dalawang bata. Tumayo si Marj at mabilis na lumabas sa kanilang kwarto, maya-maya ay narinig niya itong kausap ang Ina na nasa kusina.
Napailing na naman si Wanjo. Pasaway talaga
“Kelan daw punta natin doon Kuya?” inosenteng tanong ni Benji sa kanya. Ngumiti si Wanjo sa bunsong kapatid at ginulo ang buhok nito.
“Di ko pa alam eh, basta sinabi lang ni Inay. Manghihiram pa kasi kami ng mga gagamitin natin sa pag-alis eh”
Iniligpit na ng batang lalaki ang kaninang kinukulayan na libro. Bumaba ito sa kama at pinuntahan ang bag na nakapatong sa mga upuan sa gilid at doon inilagay ang mga gamit na hawak. Pagkatapos ay nakangiti itong sumunod sa isa pang kapatid na naunang lumabas kanina.
Doon ay muli niyang narinig ang masayang tinig ng mga ito habang sinisiguro sa kanilang Ina ang pinananabikan na bakasyon. Maging siya din ay nasasabik na sa nalalapit nilang pagpunta sa probinsya ng Quezon. Susulitin niya ang oras doon dahil tiyak magiging abala na ulit siya sa pag-aaral.
***
Ala-sais ng umaga nang tumulak papuntang bayan ang mag-inang Nympha at Wanjo. Inihabilin ni Nympha sa asawang si Lucio na bantayan ang dalawang batang naiwan sa bahay.
“Mamaya natin puntahan si Esmie ‘nak, maagap pa naman” ani Nympha habang naghahanay ng mga paninda nito sa estanteng nasa labas. Katulong niya ang panganay na anak sa paglalagay ng mga produktong kanilang ipinagbibili.
Marami nang bumibili sa umagang iyon kaya naman ipinagmamaya na lang nila ang pagpunta sa pwesto ng kumare ng kanyang Inay para sa pakay nito. Halos sunod-sunod ang dating nga mga mamimili kaya naman hindi namalayan ni Wanjo na malapit na mag alas-onse ng tanghali.
“Pahinga ka muna Wanjo, ako na ang totoka dito” ani ng Ina niya.
Tumango si Wanjo sa Ina at nahahapong umupo sa loob ng tindahan. Itinapat niya sa katawan ang bentilador na nandoon at pinahiran ang kanyang pawis. Naiinitan na siya sa suot na masikip na damit. Halos masakop na nito ang kalahati ng kanyang leeg at iyon talaga ang pinili niyang isuot ngayong araw dahil sa isang dahilan.
Baka makita ni Inay yang mga pula sa leeg ko, hindi ko alam ang idadahilan kapag nalaman niya ito
Hindi siya sanay sa ganitong uri ng kasuotan. Halos karamihan sa mga damit na gamit niya ay malalaking kamiseta o kaya naman katamtaman lang sa sukat ng kanyang katawan kaya naman ang magsuot ng masikip na gaya nito ay labis na nagbigay ng balisa sa kanya.
Kung bakit ba naman kasi ang kulit ni Itay at nilagyan pa ako ng marka sa leeg, hayssss…
Matapos ang kalahating oras na pag-upo sa tapat ng bentilador ay tinawag siya ng kanyang Inay
“Anak, wala palang magbabantay sa tindahan kapag umalis tayo, pwede bang ikaw na lang muna ang pumunta kay Mareng Esmie?”
“Eh di ko po alam kung saan ang pwesto niya Inay” pagdadalawang-isip niya. Kahit sa totoo ay tinatamad lang siyang kumilos dahil sa init.
“Ha? eh napuntahan mo na nga yun dati”
Wala nang nagawa ang binatilyo kundi sumunod sa Ina. Dinala na lang niya ang nakitang abaniko na pamaypay sa lamesa upang panlaban sa init at pawis habang naglalakad.
Hindi maiwasan makaramdam ng inis si Wanjo dahil kung hindi pinanggigilan ng ama ang kanyang leeg ay hindi sana siya magtitiis sa makapal at masikip na damit na suot.
Nasa kaligatnaan siya ng paglalakad nang bigla na lang may malaking braso na umakbay sa kanya. Halos mabitawan niya ang hawak na pamaypay dahil sa gulat. Nang sipatin niya kung sino ang malakas na loob na umakbay sa kanya ay mas lalong nainis ang binatilyo.
Ang nakangising si Arthur ang bumungad sa kanya habang buong yabang nitong inakbay sa kanyang balikat ang matipunong braso nito.
“Tagal kitang di nakita ah?” ang preskong pahayag nito.
Pinilit niyang tanggalin ang braso nito sa kanya dahil nabibigatan siya at matagumpay naman niyang nagawa ito. Pagkatapos ay tinaliman niya ng tingin ang nakangising lalaki.
“Pwede ba wag mo akong basta basta na lang aakbayan?” may pagkainis sa boses niya habang pinagsasabihan ito.
“Oy, lagi na lang masama ang timpla mo kapag nakikita kita” may panunuksong sambit nito. Sinabayan nito ang paglakad niya.
Hindi na umimik si Wanjo dahil wala rin naman siyang dapat na sabihin dito.
“San ang punta mo? Magmemeryenda ka? Samahan na kita” makulit at sunod-sunod na pagtatanong ni Arthur sa kanya. Bahagya pang tumaas-taas ang dalawang kilay nito sa huling sinabi.
“Hindi, may inuutos lang si Inay” nilagpasan niya ito at hinanap ng mata ang pwesto ng kumare ng kanyang Ina. Hindi talaga niya matandaan kung saang pasilyo ba nakahanay ang tindahan nito.
“Oyy pasama sabi ako” nakasunod pa rin pala sa kanya ang makulit na lalaki. Napabuntong-hininga na lang si Wanjo.
“Tsk, bahala ka”
Lumakad pa nang ilang minuto si Wanjo bago marating ang tindahan ni Aling Esmie habang nakasunod lang sa kanya Arthur. Hindi nawawala ang nakakalokong ngisi nito.
“Wala ka bang trabaho at nakasunod ka pa sa akin?” hindi niya mapigilang tanungin ito.
“May tauhan naman sa rice retail eh, pwede akong umalis kahit anong oras” naparolyo na lang ang mata ng binatilyo.
Oo nga naman, sila pala ang may ari ng rice retail kaya maraming oras tong damuho na to
“Magandang araw po, Aling Esmie!” pagbati niya nang nasa harapan na sila ng tindahan ng babae.
Dumungaw naman ang mukha ng babae sa isang kwarto doon bago nangiting lumabas.
“Oh Wanjo, kala ko si Nympha ang pupunta dito?” pagbungad nito.
“Wala pong maiiwan sa tindahan eh, ako na lang po ang inutusan niya na kuhanin yung hinihiram ni Inay” magalang na saad niya dito.
“Ay oo, sandali at ilalabas ko lang” akmang itong tatalikod nang mapasulyap sa kanyang likuran “Kasama mo pala anak ni Mang Ryan, magkakilala pala kayo?”
Hindi na nagulat si Wanjo nang makilala ni Aling Esmie ang preskong lalaki sa likod niya.
“A-ah…Oho” ang tanging naisagot niya.
“Ku ay bagay kayo” ang nanunuksong saad ng babae at bahagyang tumawa habang may kinukuha sa loob.
“Ho? si Aling Esmie talaga…” di mapigilan ni Wanjo na mahiya sa narinig.
“Oh eto na Iho” inabot na sa kanya ni Aling Esmie ang dalawang malaking bag. Nakatingin lang si Arthur sa pag-uusap nilang dalawa.
“Salamat po Aling Esmie, una na po ako” nakangiting saad niya sa babae habang hawak ang hiniram na bag.
“Sige, sige, mag-iingat kayo sa byahe ha, saka sabihin mo kay Nympha na dumaan dito bago kayo umalis” bilin ng ginang.
Kumaway na lang si Wanjo at lumakad na pabalik sa tindahan ng kanyang Ina. Nakasunod pa rin sa kanya si Arthur.
“Paalis? San kayo pupunta?” muli namang nagtanong ang makulit na lalaki sa kanya. Napairap na lang sya at mukhang napansin iyon ng lalaki.
Bakit ba matanong tong lalaking ito?
“Sungit mo talaga, nakikipag-usap lang naman ako sa’yo eh” naging malumanay ang boses ni Arthur
Bigla namang natauhan si Wanjo. Tama naman ito. Nakikipag-usap ito ng maayos habang siya ay sinusungitan agad ito.
Eh kasi!
Kasi ano?
Naglalaban ang magkabilang parte ng utak niya. Sa huli ay napagdesisyonan niyang kausapin na lang ng maayos si Arthur.
“Oh sige, di ako magsusungit, pero pwede pang iwas-iwasan mo na tuksuhin ako? pakikipag-usap niya dito.
“Sure naman!” nakangiting sambit ni Arthur.
Napatulala si Wanjo nang makita ang ngiting iyon ng binata. Ang gwapo!
Sa tuwing makikita kasi niya ito ay ang pilyong ngisi ang laging inihaharap nito sa kanya. Ngayon lang ito ngumiti ng ganun sa kanyang harapan. Hindi niya maipagkakaila na magandang lalaki ang taong ito.
“Sa tanong mo, oo paalis kami. Magbabakasyon kami sa Quezon” nagsimula na ulit silang lumakad habang nag-uusap. Sinadya ni Arthur at Wanjo na bagalan ang kanilang lakad para may oras pa sila para kausapin ang isa’t-isa.
“San sa Quezon? ang layo nun sa’tin ah”
“San Andres? Sariaya? basta Quezon ang sabi ni Itay eh” nagulat si Wanjo nang biglang kunin ni Arthur ang hawak niyang bag. Akmang kukunin niya ito pabalik nang iiwas ito ng binata sa kanya.
“Ako na, ang bigat nito oh” at ipinuwesto nito sa tigkabilang braso ang dala. “Hanggang kelan kayo dun?”
Napaisip si Wanjo. Ayon sa kanyang magulang ay buong durasyon ng bakasyon ay doon muna sila sa Quezon at saka na lang babalik kapag malapit na ang pasukan.
“Hmm…matatagalan ata, siguro sa katapusan ng Hulyo ang balik namin”
“Matagal nga…matagal din pala kitang hindi makikita” halos pabulong na ang mga huling linya ni Arthur kaya naman hindi ito narinig ng maayos ni Wanjo.
“Ha? Ano yung sinabi mo?” paglilinaw ni Wanjo sa lalaki.
Umiwas naman ng tingin si Arthur at sinabayan ang bilis ng paglakad ng binatilyo. “Wala, sabi ko ingat na lang kayo.”
“Okey” ang tanging nasambit na lang ni Wanjo. Nakabalik na sila sa tindahan at inabot na ni Arthur ang dalang bag sa kanya. Matapos niyang magpasalamat sa binata ay dali-daling itong umalis, ngunit bago ito makalayo ay lumingon ito sa kanya at binigyan naman siya ng isang kindat.
Naiiling na lang siyang pumasok sa loob ng tindahan.
***
“Sasama ka pala sa amin Inay?” ang nagtatakang tanong ni Wanjo sa Ina isang umaga habang abala sila sa pag-aayos ng sarili. Ngayong araw na kasi ang alis nila patungo sa probinsya ng Quezon. Nakahanda na ang mga gamit nila at inaantay na lang nila ang kanyang Itay na umalis upang sumita ng tricycle na kanilang sasakyan papunta sa terminal.
“Oo nak, pero dalawang araw lang ako doon, babalik rin ako agad. Sasamahan ko lang kayo sa pagbyahe dahil tiyak na mahihirapan si Lucio na asikasuhin kayong tatlo sa byahe. Nagsusuka pa naman si Marj sa sasakyan” ang mahabang litanya ni Nympha.
“Eh di sarado po muna ang tindahan?” pagtatanong pa niya.
Sasagot pa sana si Nympha nang bumusina na ang tricycle sa harapan ng kanilang bahay at kasunod noon ang malakas na pagtawag ni Lucio sa kanila.
“Tara na!” ang masayang tinig ng dalawa niyang kapatid. Nag-unahan ang mga ito palabas sa bahay at sumakay sa tricycle sa harapan.
“Mauna ka nang sumakay ‘nak, ako na magkakandado ng bahay”
Tumango siya at nagpatulong sa kanyang Itay na buhatin ang mga gamit at ilagay sa likod ng nirentahang tricycle.
Pagkarating nila sa terminal ay mabilis nilang ibinaba ang mga dalang gamit. Isang pampublikong van ang sasakyan nila at aabutin ng mahigit limang oras ang byahe.
“Tatlo po sa unahan, dalawa sa likod kalapit ang mga bagahe” ani ng dispatcher habang inaayos ang mga gamit sa bandang likod ng sasakyan.
“San tayo?” ang tanong ni Lucio sa asawa.
“Dun na lang kami sa unahan nila Marj at Benji, baka magsuka yung mga yun eh walang mag-iintindi” suhestyon ni Nympha “Kayo na lang ni Wanjo sa likuran, ayos lang ba anak?”
“Okey lang po Inay” pag-sang ayon niya.
“Ayos na ho ba? kung oo sumakay na po kayo at saktong ala-una ay lalarga na ang van” tinig ng dispatcher. Matapos makapagbayad ng pamasahe ay pumasok na ang buong pamilya sa van. May lima nang pasahero ang nasa loob at sila na lang lima ang kulang para mapunan ang quota na sampong karga.
Dahil van ang sinakyan nila ay alam na agad ni Wanjo na magkakaroon ng siksikan lalo na’t sampo pa ang sakay nito. Pumwesto na sila ng ama sa bandang likuran ng sasakyan. Nang makaupo na ay ilang minuto lang ang inantay nila at nagsimula nang umandar ang kanilang sinasakyan.
“Ayos ka lang ba anak?”
Napasulyap si Wanjo sa kanyang Itay. Ngumiti siya dito at sinabing ayos lang ang pwesto niya. Pinsandal naman ni Lucio ang ulo ng anak sa kanyang balikat at pinayuhang matulog muna ito dahil mahaba pa ang kanilang byahe.
Tatlong oras matapos umalis sa kanilang bayan ang Van ay naalimpungatan si Wanjo sa pagkakasandal sa ama.
Pagtingin niya sa bintana ay puro bundok ang kanyang nakikita. Akmang mag-iinat siya ng nang iaangat niya ang kamay ngunit napagtanto niyang mahigpit na hawak ito ng kanyang Itay at nakalapat sa pundilyo ng pantalon nito.
Nanlaki ang kanyang mata, kinabahan siya bigla dahil nasa pampublikong sasakyan sila at wala sa tamang lugar para gumawa ng kalaswaa.
“Itay?” bulong niya nang hindi pa rin nito binibitiwan ang kamay niya.
“Hmm?” nakapikit ang isang mata na lumingon ito sa kanya. Nang makita nito ang balisa niyang mukha ay napangisi ito at sumulyap sa kamay niya na hawak nito.
Malakas ang loob ni Lucio na gawin ito dahil bukod sa nasa likuran sila ng van at tago ang kanilang pwesto ay malakas rin ang pagpapatugtog ng driver kaya’t walang maririnig ng ingay sa anumang gawin nila.
Inilapit niya ang hintuturo sa kanyang labi, senyales na pinapatahimik ang anak. Nakuha naman ni Wanjo ang ibig sabihin ng ama. Nang masiguro niyang hindi ito masisindak sa gagawin niya ay saka niya inilabas ang naninigas na alaga.
Agad naman na hinawakan ng anak niya ang kanyang burat. Napapikit si Lucio nang maramdaman ang mainit na kamay ni Wanjo. Nalibugan siya sa senaryong nasa harapan lang ng sasakyan ang asawa at jinajakol siya ni Wanjo sa likod.
Putangina! Nakakasabik!
Dahil masikip sa kanilang pwesto ay ang isang kamay lang ng panganay na anak ang nakahawak sa burat ni Lucio. Kahit gusto ng barako na maglabas ng ungol ay hindi niya magawa dahil sa pag-iingat na wag mapansin ng asawa at mga pasahero.
Matigas na matigas na ang kanyang burat. Patuloy naman si Wanjo sa pagsalsal dito at pagtingin ng malagkit sa ama. Lalong nalibugan si Lucio nang tingnan siya ng anak gamit ang mapang-akit na mata nito
Tang ina! Kung wala lang akong hiya kanina pa kita sinubsob sa burat ko!
Bumilis na ng konti ang pagjakol ng anak sa kanya. Napapakagat labi na si Lucio sa sarap na nararamdaman. Hindi na siya mapalagay sa kanyang kinauupuan at dama niyang malapit na siyang labasan. Hindi naman niya masabi sa anak dahil iniiwasan niyang magsalita.
Inilapat niya ang kamay sa palad ni Wanjo na nakahawak pa rin sa kanyang burat. Ginabayan niya ang kamay nito sa pagtaas-baba sa kanyang kargada. Mas mabilis pa sa ritmo ang ginawa niya ngayon kesa kanina at ilang ulos pa ng kamay ay pumutok na ang kanyang mainit-init na katas.
Tikom ang bibig na napapikit ang malibog na ama. Pinatungan niya ng bimpo ang ulo ng kanyang burat para doon kumalat ang marami-rami niyang tamod.
Pigil hiningang napasandal si Lucio sa sandalan ng sasakyan. Nang sulyapan niya ang anak ay tulala ito na nakatingin sa sariling pala. Nakita niyang may mga tumalsik palang katas niya doon at akmang pupunasan na niya ito gamit ang bimpo ay iniwas naman ito ni Wanjo sa kanya.
Napamura siya sa isipan nang dahan-dahang dilaan ni Wanjo ang katas niya na nasa palad nito.
Putangina! Napaakamong puta ng anak ko!
Sinaid ni Wanjo ang katas niya at muling bumalik sa pagsandal sa kanyang balikat, tila walang nangyaring kamunduhan at bumalik na sa pagtulog. Hinaplos-haplos ni Lucio ang buhok ng anak at nangingiting tumingin sa bintana.
Bahagyang bumagal ang sinasakyan nilang van, napasulyap siya sa nilikuan nilang daan at namataan ang arkong may nakasulat na papasok na sila bayan na pupuntahan.
Province of Quezon
***
Hope you enjoyed reading this! I will take a short break muna. Lovelots <3