Sa tuwing papasok ito ay lagi siyang binabati ng mga nakakasabay niyang kapitbahay pati mga tricycle driver sa kanila, kahit minsan may mga pahaging na bati o pagla malisyoso pero dahil likas na magiliw ay sinusuklian na lang niya ito ng ngiti at di na binibigyan ng malisya, sa edad na 37 at kahit may katabaan man ay malakas ang apeal nito sa kalalakihan, lalo na ang namumutok nitong suso at ang maumbok nitong pwet, dagdag pa kapag nagsusuot ito ng tight jeans sa pagpasok ay nababakat ang matambok nitong harapan, mas nakakadadag pa ang masiyahin nitong mukha na lalong nagpapa akit sa kanila.
Sa ganitong eksena lagi nagsisimula ang araw niya bilang doktor sa isang pampublikong ospital sa maynila, sa araw araw na pagpasok niya ay iba’t ibang tao ang kanyang nakakasalamuha, iba’t ibang sakit na dinadaing sa kanya kaya halos natatapos ang araw niya na sagad sa buto ang pagod at stress, pero iba ang araw na ito ngayon dahil ngayon pag me-meetingan sa kanila kung sino sino ang mga ipapadala sa ibang lugar sa Pilipinas para sa gaganaping Medical Mission, lagi itong inaabangan ni April dahil kahit paano ay ito na ang naging therapy niya simula ng mamatay ang dating asawang sundalo, halos isang dekada din silang nagsama pero di nabiyayaan ng anak dahil sa nasa kanya ang problem , pero kahit ganun ay naging masaya ang kanilang pagsasama kahit pa laging malayo sa kanya ang asawa dahil nadedestino sa Mindanao kung saan ito binawian ng buhay dahil sa giyera laban sa mga terorista.
Kapag kasi nalalayo siya sa maynila ay nakakapag relax siya at nababaling ang isip.
Pagdating niya sa ospital ay salubong agad ang pila ng mga pasyente na naghihintay na matignan, at dahil isa syang Pedia ay puro bata ang pasyente nya.
“magandang araw po dok.” bati sa kanya ng bawat magulang na nakapila at naghihintay sa kanya.
“Good morning din po, wait lng po ha mag aayos lng po ako sa loob.” Magiliw naman na bati niya.
Ganito siya makitungo sa lahat, kahit minsan pagod ay nakangiti at magiliw ang pakikitungo niya sa lahat kaya marami ang gusto sa kanya magpatingin ng mga anak nila.
Pagpasok ng kanyang kwarto ay isinuot agad niya ang kanyang gown at nag ayos sa sarili at saka huminga ng malalim na akala mo ay makikipag tuos at saka hinarap ang bawat pasyenteng nakapila.
Pagtapos ng konsultasyon ay saka naman siya papasok sa ward para mag rounds para tignan ang bawat pasyenteng naka toka sa kanya.
Dumating ang hapon at oras ng kanilang meeting, napag usapan dito kung sino sino ang mga ipapadala at saan saan gaganapin ang medical mission, isa si April sa napili at dalawa pang nurse para sa isang remote area sa Mindoro, dahil sa dami ng lugar na kanilang pagseserbisyuhan ay sadyang konti ang bilang ng ipapadala, liban pa ang maiiwan sa ospital.
Nang matapos ang meeting ay kinausap niya ang dalawang nurse na makakasama niya na si Jayson, isang beki, at si Rina para sa mga plano at scheduling, kinausap na rin niya ang papalit sa kanya sa opd na aasikaso sa mga maiiwan nyang pasyente.
_——–
Madaling araw ng biyernes nagsimula ang kanilang biyahe pa eroplano, wala pang isang oras ng makarating sila ng Mindoro at sinalubong sila ng isang binata na magiging guide nila, si Tonyo, dati itong taga nayon kung saan sila madedestino pero nakapag aral at nagtatrabaho na ngayon sa munisipyo, kasama nito ang ilang health workers ng munisipyo para tulungan sila sa kanilang medical mission, dahil sa bundok pa ang kanilang pupuntahan ay agad nang kumilos ang grupo, isang oras sa van, ilang minuto sa habal habal at ilang oras na paglalakad saka naman sila sinalubong ng ilang kalalakihan na tutulong din sa kanila sa pag akyat ng bundok, ilang oras na lakaran at tawid ng ilog ay nakarating din sila sa nayon kung saan naninirahan ang isang tribo na kanilang pag seserbisyuhan, namangha naman ang mga kasama nila sa pag akyat kay dok April sa tatag nito sa akyatan at lakaran na di manlang hiningal samantalang ang kasama niyang mga nurse ay kada ilang minuto ay napapahinto dahil sa pagod at hingal.
Pagdating sa lugar ay mainit silang sinalubong ng mga taga nayon, at sunod na bumati ay ang kapitan ng lugar na agad nagpa salamat sa kanilang pag tulong, magiliw na nagpasalamat din naman si dok April sa mainit na salubong sa kanila ng mga taga nayon at saka sila sinamahan ni kapitan sa kanilang tutuluyan, may kalakihan ito na gawa sa semento at may solar panel para pagkunan ng kuryente kaya’t makakagamit sila ng ilaw at pweseng mag charge ng phone, sa bahay na yun pala tumtuloy ang lahat ng bubibisitang dayo sa kanil
Saglit na nagpahinga amg grupo habang ang ilang taga roon ay nagsimula nang magsipila para sa libreng konsultasyon at gamot, pero si dok ay tumuloy agad sa mga nakapila at tinugunan ang kanilang pangangailangan.
Inuna muna nila ang mga bata na mga simpleng sakit lang ang iniinda tulad ng sipon, ubo konting lagnat, medyo namangha si dok April dahil wala sa kanila ang malnorished o kulang sa timbang, sadyang nagkakasakit lng dahil sa panahon, ang ibang matatanda naman ay sakit sa balat ang kanilang nilunasan, kaya kahit pagod ay sineserbisyuhan sila ni April ng may ngiti at giliw.
Inabot na sila ng hapon ng matapos at natugunan naman lahat ng nangangailangan at bumalik muna sila sa kanilang tinutuluyang kubo para makapag pahinga, bagsak ang dalawang nurse na kasama niya dahil sa pagod, pero si dok ay lumabas muna ng kubo para maglibot sa maliit pamayanan, iilan lang ang bahay at medyo magkakalayo dahil kakaunti lamang ang pamilyang nabibilang sa tribo na kung tutuusin ay magkakapamilya lng din, paglabas niya ay binabati agad siya ng mga taga doon at nagpapasalamat sa naging tulong sa kanila maski ang mga bata ay binigyan pa siya ng bracelet na gawa sa dahon at bulaklak, animoy artista na pinagkaguluhan ng mga bata, habang nakikipag saya ay nilapitan siya ni Tonyo.
“Ahmm. Dok tara na po naghanda po yung mga taga dito para sa inyo..”
“Hala.. di na sana kayo nag abala, ok lng naman samin kung anong meron.”
“Ok lng po dok, pasasalamat na din po ng komunidad namin, bihira lng po kasi na may bumisitang doktor dito.”
“Tara po doktora kain po tayo dun.” Aya naman ng batang babae na katabi nya.
Di na nakatanggi si doktora at sinabing susunduin nya muna ang mga kasama niya, pero inunahan na siya ni Tonyo kaya dumeretso na siya sa piging.
Pagdating ay agad siyang inanyayahan ni kapitan na maupo na para makapagsimulang kumain, ilang minuto lng ay dumating naman na ang kanyang mga kasama na mukhang inaantok pa, simple lang ang handa, karamihan ay prutas, gulay, isda na huli sa ilog.
Masaya ang naging salo salo para sa mga bisita, pero si dok April ay panay ang linga ng mata sa mga taga roon, lalo na sa ilang nakakatandang lalaki na bagamat naka damit pang itaas ay naka suot lamang ang mga ito ng bahag, natanong niya si Tonyo na katabi niyang kumakain tungkol dito.
“Tonyo, ganyan ba talaga suot nila dito?”
Nguso niya sa ilang lalaki na agad naman nakuha ni Tonyo.
“Opo dok, naka ugalian na kasi yan, pero may iba naman po na nagsusuot na din ng pantalon o shorts o yung mga normal na damit po, pero yung talagang mga matatanda na po dito minsan bahag lng po talaga ang suot.”
“Kahit sa mga babae?”
“Di na po, nagsusuot na din po sila ng damit, pero pag may okasyon sinusuot din po nila yung mga tradisyonal na pananamit po.”
“Totoo pala talaga yung napapanood ko sa tv tungkol sa mga indigenous tribe, kaya naman pala halos sakit sa balat yung mga pinatingin sakin kanina.”
“Pasensya na po dok kung naiilang po kayo.”
“Di.. hindi naman, medyo curious lng talaga ako, ngayon lng kasi ako napadala sa ganitong lugar, madalas mga urban areas lng din ang nadedestino sakin and makasalamuha ang mga kagaya niyo.”
“Kaya nga po nagpapasalamat po kami na nabisita po kayo sa lugar namin, bibihira lng po kasi samin ang matignan ng doktor, sa bayan po kasi pinaka malapit na ospital.”
“Well thankfull din naman ako dahil napaka hospitable ninyo samin, feel namin secured kami dito.” Sabay ngiti kay Tonyo.
Nginitian lng din siya ng binata saka nagpatuloy sa pagkain, muli naman nagpalinga linga ang mgs mata ni doktora at laging sa mga nakabahag na lalaki natutuon ang kanyang atensyon, may kung ano sa kanyang pakiramdam na napapalibutan ng kalalakihang halos walang suot pang ibaba na tila nagpapa init sa kanya.
Natapos ang piging at nagpaalam si Jayson na babalik na ng kanilang kubo, naiwan naman sila April na nakikipag kwentuhan sa ilang taga doon, makalipas ang ilang minuto ay nagpasya na silang bumalik na din sa kanilang tinutuluyan, saktong kakatapos lng maligo ni Jayson pagbalik nila.
“Uy.. san ka naligo?” Tanong ni Rina.
“Sa likod, may cr tayo dito gurl nu ka ba..”
“Makapag shower nga din, ikaw dok?” tanong ni Rina kay April
“Sige mauna ka na, pahinga lng ako.”
Habang naliligo si Rina ay sumilip silip muna si April sa labas para magpahangin, pansin niya na lahat ng bahay ay may ilaw, halos lahat pala dito ay may solar panel na gamit at ang pinaka malaki nito ay nasa brgy. hall nila, di maiwasan mapahanga ni April na kahit malayo sa siyudad ang lugar ay naaabot parin ng pag asenso.
Ilang minuto lng ay natapos ng maligo si Rina ay agad itong nag sorry kay dok.
“Dok sorry..”
“Oh bakit ano nangyari?” Pag aalala ni April sa kasama.
“Eh kasi nawala sa isip ko na maliligo ka din, ung tubig kasi sa drum naubos ko.”
Natawa na lng si dok sa inasal ng kasam na akala mo ay nakagawa ng malaking kasalanan.
“Eto naman.. akala ko kung ano na ginawa mo, may mapagkukunan naman siguro ng tubig dito, sige na magbihis ka na at magpapatulong na lng ako kay Tonyo.”
“Ok lng sayo dok?”
“Oo naman, di naman kasalanan na ubusan mo ko ng tubig sa pagligo, sige na magpahinga na kayo diyan.”
Saka lumabas ng kubo si dok para hanapin si Tonyo, sakto naman na paparating ito sa kanya galing sa brgy. hall.
“Ahmm Tonyo.”
May pagkaway pa si dok sa binata na agad naman lumapit sa kanya.
“Ano po yun dok?”
“Tanong ko lang kung may makukunan pa ba dito ng tubig, yung pangligo sana.”
“Wala na po ba yung sa drum niyo?”
“Naubos na kasi nung dalawa.”
“Uhmm teka lng dok tignan ko po kung may laman ung balon.”
Umikot sa likod ng kubo si Tonyo at sinundan naman siya ni dok April, inilawan ni Tonyo ang balon pero mukhang said din ito sa ngayon.
“Naku dok, wala din laman.”
“Hala.. wala na ba ibang pwede pagkunan? O pwede maki igib na lang?”
“Pasensya na dok, pag ganitong oras nauubusan talaga ng tubig mga taga dito, sa umaga pa sila nag iigib sa malapit na ilog, may bukal kasi dun eh.”
“So pwede maligo doon?”
“Opo pero sa umaga pa po, madilim na po kasi yung papunta doon.”
“Pano ba yan, lagkit na lagkit na ko sa pawis. Kahit sana samahan mo na lng ako di naman ako magtatagal.”
“Po?! Si-sigurado ba kayo?” Pagkabigla ng binata sa sinabi ng doktora.
“Oo, kelangan ko lng talaga maligo, mahirap kasi matulog ng natuyuan na ng pawis sa katawan.”
Nag init ang binata sa narinig at kumabog bigla ang dibdib, dahil simuka kanina pa ay may iba nang nararamdaman si Tonyo sa doktora, kanina lng ng tumatawid sila ng ilog ay naka angkla ito sa braso niya kaya damang dama niya ang dalawang papaya ng doktora, simula nun ay lagi na siyang napapatitig dito at tinabihan sa pagkain kanina.
Kaya di na nagdalawang isip si Tonyo at pumayag na sa hiling ng bago niyang pantasya.
“Si-sige po, samahan ko po kayo dok.” Sabay ngiti kay April.
“Talaga? Thank you! Wait lng kunin ko lng ung gamit ko.”
“Kuha lng po ako ng pailaw.”
Patakbong pumunta si Tonyo sa tinutuluyan at kinuha ang isang flashlight doon at saka patakbo uling bumalik, sakto naman na palabas pa lang si dok at saka naglakad patungong ilog.
Pagdating doon ay rinig agad nila ang lagaslas ng tubig at huni ng mga kulisap.
“Dito po dok yung bukal pwede na po kayo sumahod dyan, pero kung gusto nyo naman po sa ilog lumusong, medyo mababaw lng po sa parteng to, iwan ko na lng po itong flashlight para may ilaw po kayo.”
“Hindi na ok lng, maliwanag naman yung buwan.”
“Sige po, iwan ko muna kayo oara makaligo kayo ng ayos.”
“Salamat, pero wag ka gaano lalayo ha, baka may biglang kumuha sakin dito.. alam mo na..”
Na gets naman ng binata ang sinasabi ng doktora.
“Wala naman po maligno dito dok, pero sige po dun kng ako sa taas para matawag nyo parin ako kung may problema.”
Umakyat muna si Tonyo para makaligo si dok April ng ayos, pero pag akyat ay lumiko ito at pumwesto kung saan di siya kita ni doktora pero malinaw parin niyang masisilipan.
Luminga linga si April at siniguro na nakalayo na si Tonyo, saka niya hinubad ang suot na t-shirt at pantalon, tinira lamang ang itim na bra at panty at saka sabik na sumahod sa kawayang tubo kung saan dumadaloy ang tubig.
Ginhawa ang naramdaman ng dumaloy ang malamig at preskong tubig sa katawan ni doktora, nagbabad muna saglit saka nagsabon at paminsan minsan tumatayo para malinis ang ibang parte ng katawan, pero mula sa malayo ay nakamasid ang inaakala niyang bantay na ngayon ay naka baba na ang salawal at marahang hinihimas ang burat, ang kaninang pinapantasya ngayon ay nasa harap na niya at malaya niyang pinapanood maligo, habang si dok April naman ay patuloy lng sa pagsabon ng sarili, walang atubili na tinanggal ang suot na bra at panty sa pag aakalang walang nakakakita, dito lalong nag init at bumilis ang pagbayo ni Tonyo sa kanyang burat, halos magpigil ng hininga sa sobrang libog na nararamdman dahil sa nakahain na sa harapan niya ang malulusog na suso ng doktora, ang pinkish na mga utong at ang mabulbol pero matambok nitong puke.
Aninag na aninag ang bawat parte ng katawan ni doktora sa liwanag ng buwan, kaya halos ma ulol ang binata sa pagbayo sa burat, sarap na sarap ito na halos napap ungol na sa pagsalsal, ilang saglit pa ay sumabog ang naipon nitong tamod, habol hininga ito at maingat na inayos ang sarili bago lumipat ng lugar sa takot na mabisto ng binobosohan, habang wala naman kamalay malay si doktora na pinagparausan na siya ng kanyang bantay at tuloy lang sa pagligo, nang matapos ay agad itong nagtuyo sa sarili at nagbihis saka niya tinawag si Tonyo na pwede na itong bumaba, dumating naman si Tonyo na akala mo ay walng ginawang kalokohan sa doktora at inalalayan pa ito pabalik ng kanilang kubo.
“Uy salamat Tonyo ha, presko na ng pakiramdam ko.”
“Salamat din po dok.” Na may pag ngiti pang kasama.
“Huh? Salamat saan?” Pagtataka naman ni dok.
“Ha? Ah.. sa ano po… sa.. tiwala, kasi pinagkatiwalaan nyo ko na magbantay sa inyo kanina.”
“Sus.. nu ka ba, eh mababait naman kasi kayo samin kaya dapat lang na suklian un ng pagtitiwala diba?”
“Opo.. hehe.. sige po dok, magpapahinga na po ako. Goodnight po.”
“Goodnight din, salamat ulit.”
Saka pumasok sa tinutuluyang kubo ang doktora at inabutang mahimbing na sa pagtulog ang mga kasama, nag palipas pa ito ng ilang saglit at saka natulog na din.
—————-
Kina umagahan ay maagang gumising ang grupo nila doktora at nag handa para sa pangalawang araw nila doon,ilang saglit ay dumating na ang ilang taga munisipyo dala ang ibang gamot na iniwan nila doon para ipamahagi sa mga taga brgy.
Muling nagsipila ang mga taga roon para mabahagian ang gamot at vitamins, naging abala ang lahat habang si Tonyo ay abala sa pag tiyempo kay doktora para sa pakay nito, nang malibre si dok ay agad na nilapitan ito ni Tonyo para kausapin.
“Good morning dok.”
“Oh.. good morning din Tonyo.”
“Pwede po ba kayo maka usap?”
“Tungkol saan? Bakit may problema ba?”
“Makiki usap po sana ako kung pwede maka hingi ng antibiotics para sa lolo ko.”
“Oo naman, nasa listahan ba siya ng natignan kahapon?”
“Yun nga po problema eh, di po siya nakarating dito, di ko po nasundo kasi naging abala na po tayo kahapon pag dating pa lang natin.”
“Naku, hindi ko siya pwede bigyan ng gamot basta basta kung di pa siya natitignan, baka makasama lalo kung antibiotic ibibigay mo.”
“Pero dok kung titignan nyo po sya ngayon? Pwede po kaya?”
“Ano ba lagay ng lolo mo?”
“May mga sugat po kasi siya sa paa, tapos pati yung ibang parte ng katawan niya nagkasugat sugat na din po, sa kagat po ata ng insekto.”
“Hmmmm… di naman pwede na aasa lng ako sa pag kwento mo, baka hindi umubra yung madala kong gamot.”
“Edi matitignan nyo po siya?”
“Well.. uh… pwede naman, pero di ba bago magtanghali baba na tayo sa bayan?”
Napakamot ng ulo ang binata dahil nawala sa isip nito na uuwi na din ngayong araw sila doktora at ngayon namomobrelma kung paano patitignan ang kanyang lolo, napansin naman ni dok ang pagka balisa ng binata kaya agad itong umaksyon.
“Wait Tonyo ha, hintayin mo ko dito.”
Tumungo saglit si doktora sa kanyang mga kasamahan at kina usap ang mga ito, matapos ang ilang diskusyon ay binalikan niya si Tonyo dala ang ilang gamit nito.
“Tonyo tara, puntahan na natin lolo mo hangga’t maaga pa.”
“Si-sige po.”
Agad lumakad ang dalawa, may konting layo ang nilakad ng dalawa pero dahil sa pagmamadali ay agad nilang narating ang kubo ng lolo ni Tonyo, napansin ni Doktora ang isang matandang lalake na naka upo sa paanan ng hagdan ng kubo, naka bahag lamang ito at parang may nginangata.
“Tatang!” Sigaw ni Tonyo sa lolo niya.
Nilingon ng matanda ang paparating na bisita at kinawayan ito pero nanatili lamang sa kina uupuan, nilapitan siya ng dalawa at kinamusta.
“Lo kamusta ka na? Ayos ka lng ba dito?”
Naka ngiti lng ang matanda, at napadako ang tingin nito sa kasama ng apo.
“Lo pasensya na ngayon lang ako nakabalik dito, dami kasi ginagawa doon eh.”
Patuloy naman sa pakikipag usap si Tonyo sa lolo niya pero sa iba naman naka tuon ang tingin nito, napansin iyon ni Tonyo at ipinakilala ang kasama.
“Ah lo doktora po siya, titignan ka niya para magamot ung mga sugat mo, sya po si Doc. April.”
“Magandang umaga po tatay, ako po si doc. April, pinapunta po ako ni Tonyo para magamot yung mga sugat nyo daw po.”
Nakatulala parin ang matanda sa bisita at tila kinikilala pa ito, animo’y ngayon lng nakakita ng ibang tao.
“Pasensya na dok, minsan lng kasi siya makakita ng taga baba kaya ganyan ang reaksyon niya.”
“Ayos lng, ang importante matignan yung mga sugat niya para malunasan agad.”
“Ah lo, gagamutin ka na ni doktora ha, upo ka lng muna dyan.”
Tumango na lamang ang matanda pero nakatitig pa rin kay doktora at parang sinisiyasat ito mula ulo hanggang paa, nilapitan naman siya ni doktora at saka tinignan ang mga sugat nito sa paa, pati hita hanggang sa katawan nito ay meron, pero pinaka malala nito ay ang sa paa.
“Naku Tonyo, medyo malaki na tong sugat ni lolo sa paa, dapat magamot agad ito, baka nga na impeksyon na.”
“Magagamot nyo po ba dok?”
“Mabibigyan ko lng siya ng first aid, tska mga gamot na iinumin niya, pero dapat may titingin at maglilinis ng mga sugat niya araw araw.”
“Kaso dok mag isa lng po siya dito, tska bihira lng po ako bumisita sa kanya may trabaho po kasi ako, tska may sakit din po si inang at wala din po magbabantay sa kanya ng matagal, naki usap nga lng po ako sa mga kapitbahay namin na bantayan siya ng ilang araw lng po.”
“Hindi mo ba siya pwedeng ilipat dun sa Nayon? Kahit dun na lang sana siya.
“Yun nga problema po eh, taga dun po talaga siya, kaso po mas pinili nya po dito manirahan magisa, sinama ko nga po siya pabalik dun nung nakaraan kaso talagang bumabalik po siya dito, mas panatag daw po siya kung mag isa lng dito.
“Problema nga yun Tonyo, dahil kailangan tuloy tuloy ang paglinis at pag gamot sa mga sugat niya, mababale wala ung mga gamot kung walang magtutuloy ng ginawa ko.”
Natahimik na lang si Tonyo, halatang pinipiga ang utak para maka isip ng paraan para sa problema niya, tinignan ni doc. April si lolo at nahabag ito sa sitwasyon ng matanda at ni Tonyo, may naiisip naman siyang paraan pero magiging mabigat na desisyon ito para sa kanya, per bago pa man maubos ang oras nila sa kaka isip ay naghanda na si doktora sa pag gamot kay lolo Aldo.
“Tay gagamutin ko na po kayo ha, medyo mahapdi lng ito ng konti.”
Sinimulan niya itong linisan at bigyan ng paunang lunas, wala gaanong reaksyon ang matanda at panay parin ang tingin sa magandang doktora, habang si Tonyo naman ay di mapakali at nalilito na sa kaka isip.
Natapos ang gamutan kay lolo Aldo at nag aya nang bumalik si doktora kaya nagpaalam na sila sa matanda, nagulat pa si doc. April nang marinig itong magpasalamat sa kanya, na sinuklian naman niya ng ngiti.
Habang pabalik sa sentro ay pabaling baling ang tingin ni doc. kay lolo at muling sumasagi sa isip niya ang naisip na paraan, kaya habang pabalik ay kina usap niya si Tonyo.
“Ilang taon na ba ang lolo mo?”
“Alam ko po nasa 70 mahigit na po siya, di ko lng po sigurado kung ilan eksakto.”
“Matagal na ba siya mag isa doon?”
“May ilang taon na din po.”
“Kamusta naman yung pag kilos niya? Ung pag iisip niya?”
“Malakas pa naman siya dok tska nakakaya pa nga niya kumilos mag isa, kaya lng literal po siyang tumatanda paatras.”
“Nag iisip bata na ba siya?”
“Parang ganun na nga dok, tulad kanina kinakausap ko siya di sumasagot, naka tingin lng sayo.”
“Kahit kanino ba ganun siya?”
“Pag ako lng po kasama niya minsan naman naririni…